Ο Τόπος Μας

Ήταν μια όμορφη κωμόπολη κοντά στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν παραλιακή, απλωμένη κατάγυαλα στα βόρεια παράλια της Προποντίδας και ανήκε Διοικητικά και Εκκλησιαστικά στη Σηλύβρια. Οι κάτοικοι της ήταν φιλήσυχοι κι εργατικοί, αμιγείς Έλληνες και Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Το χωριό τους ήταν πλούσιο. Με εύφορο κάμπο και πλούσια θάλασσα. Ασχολούνταν με τη γεωργία – κυρίως την αμπελουργία-, κτηνοτροφία, αλιεία, τα ναυτικά επαγγέλματα, το εμπόριο. Πολλοί ήταν επιστήμονες, κυρίως γιατροί, με πιο ξακουστό τον Εθνικό ευεργέτη Σαράντη Αρχιγένη, που ήταν καθηγητής της Ιατρικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, προσωπικός γιατρός του Σουλτάνου και του Μεγάλου Βεζίρη Ρεσίτ Πασά. Ο Σαράντης Αρχιγένης διέθεσε όλη την περιουσία του γι’ αγαθοεργούς σκοπούς, με πιο σπουδαίο έργο του τα «ΑΡΧΙΓΕΝΕΙΑ» και τα «ΕΛΕΝΕΙΑ» Εκπαιδευτήρια στη γενέτειρά του, που αποτελούσαν από το 1857 μέχρι το 1922 το «ΦΑΡΟ ΤΩΝ ΕΠΙΒΑΤΩΝ» και ολόκληρης της Θράκης.

Δυστυχώς οι Επιβατιανοί, μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρώα γη και ακολούθησαν τον πικρό δρόμο της προσφυγιάς. Αφού περιπλανήθηκαν επί ένα χρόνο σε διάφορα μέρη της ελεύθερης Ελλάδας, το ένα τέταρτο περίπου από αυτούς καταστάλαξε σ’ ένα κομμάτι της φιλόξενης Μακεδονικής γης, που ονομαζότανε «Μπαξέ Τσιφλίκι». Οι υπόλοιποι σκορπίστηκαν σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και κυρίως στην Πτολεμαΐδα (τα Καϊλάρια), τη Θεσσαλονίκη, το Βόλο – κυρίως στην Αγριά-, την Αθήνα, την Καβάλα, παντού

Στο «Μπαξέ Τσιφλίκι» οι Επιβατιανοί έστησαν το νέο τους χωριό. Ήταν αρχές Σεπτεμβρίου του 1923. Το ονόμασαν «ΝΕΟΙ ΕΠΙΒΑΤΕΣ». Δούλεψαν εκεί σκληρά, με πολλή ανέχεια και αντίξοες συνθήκες. Χρόνια δύσκολα και ταλαίπωρα. Ελονοσία και φυματίωση θέριζαν ανελέητα του Επιβατιανούς. Οι μισοί σχεδόν αποδεκατίστηκαν. Όσοι απέμειναν δεν το έβαλαν κάτω. Δούλεψαν και πάλεψαν με πολλά. Μέσα σε λίγα χρόνια κατόρθωσαν και μεταμόρφωσαν τη βαλτώδη τότε και έρημη εκείνη περιοχή, σε ένα όμορφο παραλιακό προάστιο της Θεσσαλονίκης, που αποτέλεσε πολύ γρήγορα κέντρο παραθεριστικό των Θεσσαλονικέων και των Βορειοελλαδιτών γενικότερα.

Τις ομορφιές του ύμνησαν πολλοί, με πιο γνωστό το μεγάλο βάρδο του λαϊκού τραγουδιού, το Βασίλη Τσιτσάνη, ο οποίος έγραψε το γνωστό τραγούδι «Πάμε τσάρκα πέρα στο Μπαξέ Τσιφλίκι». Όπως είναι γνωστό ο Βασίλης Τσιτσάνης στα πρώτα του βήματα βρέθηκε, έπαιξε και τραγούδησε στους Νέους Επιβάτες για κάμποσο καιρό στο καφενείο του Παναγιώτη Καρατσιάδη στο επάνω χωριό και στο Κέντρο «Βόσπορος» στην παραλία.

Σήμερα οι Νέοι Επιβάτες αποτελούν Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Θερμαϊκού και εξυπηρετούν άνετα τις ανάγκες των κατοίκων. Έχουν στην έδρα τους Περιφερειακό Αγροτικό Ιατρείο, πολυδύναμο Αστυνομικό Τμήμα, Νηπιαγωγεία, Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο και Λύκειο, Αθλητικό και Πολιτιστικό Σύλλογο κ.ά., μια καλή αγορά που εξυπηρετεί άνετα τις πρώτες ανάγκες, καθώς και φρέσκο ψάρι από το τοπικό λιμάνι, φρούτα και λαχανικά παραγωγής Ν. Επιβατών. Όλα αυτά σε συνδυασμό με τη μικρή απόσταση από τη Θεσσαλονίκη και την τακτική συγκοινωνία του ΟΑΣΘ κατέστησαν τους Νέους Επιβάτες (όπως και τους γύρω οικισμούς της Περαίας και της Αγίας Τριάδας) τόπο προσιτό για μόνιμη κατοικία.

Η σύγχρονη ανοικοδόμηση των οικοδομών, με μικρό συντελεστή δόμησης, δίνει την ευκαιρία σε όσους κατοικούν εδώ να συνδυάσουν μόνιμη κατοικία και τόπο παραθερισμού.

Οι Επιβατιανοί είναι υπερήφανοι τόσο για τους ευεργέτες του χωριού τους, για τους οποίους ο τοπικός Πολιτιστικός Σύλλογος «ΝΕΟΙ ΕΠΙΒΑΤΕΣ» αφιερώνει ειδική Γιορτή κάθε χρόνο στις 9 Μαρτίου ή την πλησιέστερη Κυριακή που ακολουθεί, με τίτλο «ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΣΑΡΑΝΤΟΥ ΑΡΧΙΓΕΝΟΥΣ…», αλλά και για τους τοπικούς Αγίους, την Οσία Παρασκευή την Επιβατηνή, που γιορτάζει στις 14 Οκτωβρίου και αποτελεί την πολιούχο των Νέων Επιβατών, της Ν. Καλλικράτειας και του Ιασίου Ρουμανίας και θεωρείται προστάτιδα των Βαλκανίων και το Άγιο Ευθύμιο, Επίσκοπο Μαδύτου, που γιορτάζει στις 5 Μαΐου.

Πηγή: Στέλιος Ζαχαριάδης, Επίτιμος Πρόεδρος Πολιτιστικού Συλλόγου «ΝΕΟΙ ΕΠΙΒΑΤΕΣ»